dinsdag 24 maart 2015

"Het niveau is fantastisch"



"Het niveau is fantastisch"

Uitspraak van jurylid Prof. Dr. Paul Kooijman van de Universiteit van Amsterdam over de verrichtingen van de deelnemers aan het Techniek Toernooi 2015.

Een greep uit de aandacht die het Techniek Toernooi 2015 kreeg in de pers

RTVNH
Toekomstige technici in actie: "Het niveau is fantastisch"
http://www.rtvnh.nl/nieuws/161502/toekomstige-technici-in-actie-het-niveau-is-fantastisch
http://www.rtvnh.nl/nieuws/161502/toekomstige-noord-hollandse-technici-in-actie-het-niveau-is-fantastisch-video

Noordhollands dagblad
Techniek Toernooi Noord-Holland
http://www.noordhollandsdagblad.nl/stadstreek/alkmaar/article27343098.ece/Video-Techniek-Toernooi-Noord-Holland
Video: Noordhollands Dagblad

Schager basisschool De Wegwijzer scoort bij techniektoernooi
http://www.noordhollandsdagblad.nl/stadstreek/schagen/article27343378.ece/Schager-basisschool-De-Wegwijzer-scoort-bij-techniektoernooi_

Alkmaar Centraal 
Zevende Noord-Hollands Techniek Toernooi: geen Alkmaarse prijzen
http://www.alkmaarcentraal.nl/nieuws/diversen/9462-zevende-noord-hollands-techniek-toernooi-geen-alkmaarse-prijzen-video
Video: Alkmaar Algemeen.

Spannende strijd bij Noord-Hollandse ronde Techniek Toernooi
http://www.alkmaarcentraal.nl/nieuws/diversen/9452-spannende-strijd-bij-noord-hollandse-ronde-techniek-toernooi-2015-foto


Dichtbij.nl
De Wegwijzer sleept vier prijzen in de wacht tijdens finale Techniek Toernooi
http://www.dichtbij.nl/noordkop/regionaal-nieuws/artikel/3945477/de-wegwijzer-sleept-vier-prijzen-in-de-wacht-tijdens-landelijke-finale-techniek-toernooi.aspx

Drie prijzen voor Langerdijker school De Phoenix bij Techniek Toernooi
http://www.dichtbij.nl/groot-alkmaar/regionaal-nieuws/artikel/3948072/drie-prijzen-voor-langedijker-school-de-phoenix-bij-techniek-toernooi.aspx

'tLAB naar techniek finale
http://www.dichtbij.nl/amstelland/regionaal-nieuws/artikel/3952338/t-lab-naar-techniek-finale.aspx


Omring Express 
Basisschool De Wegwijzer uit Schagen presteert het beste op provinciaal toernooi Techniek: nu op naar de landelijke finale
http://www.omringexpress.nl/Omringexpress/artikel/3327/Basisschool__De_Wegwijzer_uit_Schagen_presteert_het_beste_op_provinciaal_toernooi_Techniek:_nu_op_naar_de_landelijke_finale.html

Rodi nieuws uit de regio
Basisschoolteams door naar finale Techniek Toernooi
http://www.rodi.nl/widgets/1455-edam-volendam/nieuws/1208058-basisschoolteams-door-naar-finale-techniek-toernooi

De Zeppeling succesvol tijdens Techniek Toernooi
http://www.rodi.nl/widgets/1444-alkmaar/nieuws/1207588-de-zeppelin-succesvol-tijdens-techniek-toernooi
Techniekpact
Uitslag voorrondes Techniek Toernooi Noord-Holland
http://techniekpact.nl/uitslag-voorrondes-techniek-toernooi-noord-holland/





donderdag 19 maart 2015

Prijswinnaars Techniek Toernooi Noord-Holland 2015!




PRIJSWINNAARS TECHNIEK TOERNOOI NOORD-HOLLAND 2015
Hogeschool iPabo, Alkmaar, donderdag 19 maart 2015

GROEP 1/2: DE SPANNENDE SCHADUW
Welke teams maakten zoveel mogelijk dezelfde schaduwen als de voorbeelden?



GROEP 3/4: HET AQUADUCT
Welke teams ontwierpen en bouwden van papier en plakband de sterkste aquaducten
om zoveel mogelijk water te verplaatsen?



GROEP 5/6: KIJKEN OM EEN HOEKJE
Welke teams bedachten de langste lichtgang met zo min mogelijk spiegels,
en stuurden het licht daarbij twee keer de hoek om?



GROEP 7/8: HET ENERGIEKE LAMPJE
Welke teams wekten met water het meest efficiënt energie op
om zo een lampje te laten branden?



EXTRA PRIJZEN HOOGHEEMRAADSCHAP HOLLANDS NOORDERKWARTIER 
(Klas-excusrie naar Hondsbossezeewering, met VIP-behandeling)
Wie maakte de beste schatting van het gewicht van het blok basalt dat op het plein was neergelegd (naast een blokje basalt van 25 kg)?

Prijs binnengesleept door Chris Starkenburg die met 295 kg precies het juiste gewicht heeft geschat.

Prijs binnengesleept door Fenna Zwaanenburg die ook op 295 kg uitkwam.






maandag 9 maart 2015

Wil je winnen bij 'Kijken om een hoekje'? Let dan goed op!

De opdracht van 'Kijken om een hoekje' is om met zo weinig mogelijk spiegels een zo lang mogelijke weg te maken waarlangs een lichtstraal wordt gestuurd. De start is bij het punt A op de tafel en de finish is bij punt B op de tafel. Dat wil zeggen, de lichtbron staat in punt A en op punt B wordt het licht weer opgevangen, bijvoorbeeld op een papiertje. Onderweg moet de lichtstraal ook nog een spiegel op een 'geheime plaats' raken.

Om de winnaar te bepalen gaat de jury de gemiddelde afstand tussen de gebruikte spiegels berekenen. De grootste gemiddelde afstand wint.

Let dus goed op: in punt A en punt B staan geen spiegels. Dat wil zeggen dat de afstand van A tot de eerste spiegel en de afstand van de laatste spiegel tot B niet mee tellen in de berekening. Hou daar rekening mee als je het winnende team wilt worden.
.

donderdag 5 maart 2015

Neem je blokken mee voor de Spannende Schaduw

DE SPANNENDE SCHADUW

De organisatie van het Techniek Toernooi Noord-Holland heeft ervoor gekozen om de teams die deelnemen aan de uitdaging ‘De spannende schaduw’ toe te staan om gedurende ongeveer 20 minuten te oefenen met de opdrachtkaarten. Hiervoor moet het team wel zelf de blokjes van school meenemen. De organisatie zorgt voor de opdrachtkaarten. Tijdens het oefenen mogen de leerlingen overleggen en bespreken in welke volgorde ze de opdrachten tijdens de wedstrijd willen gaan uitvoeren. Gedurende die oefentijd komt de jury langs om met de leerlingen van gedachten te wisselen en hun presentatie te bekijken.

Na 20 minuten stoppen de teams de kaarten in een klaarliggende envelop (zodat de gekozen volgorde bewaard blijft) en worden de enveloppen opgehaald door de juryassistenten. Vervolgens gaat de jury opnieuw langs bij elk team om te beoordelen hoe het team de opdrachten uitvoert. De jury haalt de stapel opdrachtkaarten uit de envelop en geeft die aan leerling A (uit de lesbrief). Vanaf dat moment mag er niet meer worden gesproken. Alle leerlingen (en begeleiders en supporters) zwijgen en geven ook geen aanwijzingen op andere manieren. 

En dan wordt het spannend
Leerling A overhandigt de eerste kaart aan leerling B die het voorbeeld op de kaart nabouwt in zijn/haar schaduwtheater. Op een teken van de jury gaat leerling D mondeling aanwijzingen geven aan leerling C om de schaduw na te bouwen in het andere schaduwtheater. Leerling D mag daarbij wel oogcontact hebben met leerling C en ook mag hij/zij de mondelinge aanwijzingen met gebaren ondersteunen. Leerling D moet echter de blokjes niet kunnen zien. Als leerling D denkt dat het voorbeeld goed is nagebouwd door leerling C geeft hij of zij dat aan door ‘Klaar, volgende kaart’ te roepen. Ook kan en zal de jury dat doen als zulk ingrijpen in het voordeel van het team wordt geacht. 
Vervolgens geeft leerling A de tweede kaart aan leerling B en begint het proces opnieuw. 

Desgewenst mag de blokjesconfiguratie van het vorige voorbeeld als uitgangspunt dienen. (Want misschien is het makkelijker om de vorige blokjesconfiguratie aan te passen dan helemaal opnieuw te beginnen. De leerlingen mogen daar steeds zelf over beslissen, het beste is natuurlijk om dat al tijdens het oefenen te doen.) Na 4 minuten (als het lukt binnen de beschikbare  wedstrijdtijd van het toernooi) geeft de jury het teken om te stoppen en worden de behaalde resultaten genoteerd op het juryformulier (aantal goed nagebouwde schaduwvoorbeelden; totaal aantal blokjes gebruikt bij het nabouwen van de schaduwvoorbeelden).

Het is belangrijk dat de school het team goed duidelijk maakt dat leerlingen A en B achter het ene schaduwtheater geen aanwijzingen mogen geven en dat leerling C en leerling D geen pogingen mogen doen om te kijken hoe het voorbeeld wordt opgebouwd door leerling B. Als dat toch gebeurt zal de jury het team diskwalificeren en dat is voor niemand leuk.


Met nadruk willen we erop wijzen dat de hierboven vermelde regels alleen van toepassing zijn op de wedstrijd die in Alkmaar op 19 maart wordt gehouden. Teams die in juni op het landelijke Techniek Toernooi aan De spannende schaduw meedoen dienen zich in Arnhem strikt aan de regels en randvoorwaarden van de lesbrief te houden.

Beoordeling Energieke Lampje versoepeld


HET ENERGIEKE LAMPJE
De organisatie van het Techniek Toernooi Noord-Holland heeft van verschillende kanten het signaal ontvangen dat de uitdaging Het Energieke lampje als (te) moeilijk wordt ervaren. We hebben daarom besloten om de beoordeling van die uitdaging te versoepelen.

De opdracht is om met zo weinig mogelijk water de elektrische energie op te wekken die nodig is om een ledlampje (6V/DC 12mA met E10-fitting) 30 seconden licht te laten geven. Daarbij mag het lampje de eerste 5 seconden nog knipperen, daarna niet meer.

Er zijn meerdere oplossingen denkbaar. Je kunt een ‘waterkrachtcentrale’ maken, maar met een ‘waterbatterij’ kan het ook. De ‘waterkrachtcentrale’ (al dan niet met stromend water) is de meest uitdagende oplossing. De organisatie wil daar in de beoordeling rekening mee houden door een bonus uit te delen als gekozen is voor de ‘waterkrachtcentrale’.

Het voorgeschreven ledlampje van 6V is relatief gezien toch een fors lampje en dat maakt de opdracht extra pittig. Een ledlampje van bijvoorbeeld 1 of 1,5 V, zoals vaak gebruikt in kerstverlichting, kun je een stuk makkelijker licht laten geven. De organisatie wil daarom het gebruik van andere ledlampjes toestaan, maar deelt een bonus uit als toch het voorgeschreven lampje wordt gebruikt.

De bonus bestaat uit een aftrek van de gebruikte hoeveelheid water. De tabel laat zien hoe de correctie afhangt van het gebruikte lampje, van de brandtijd en van de manier waarop de elektriciteit wordt opgewekt. In alle gevallen blijft de ‘straf’ voor teveel knipperen van kracht: bijtelling van 0,5 liter.





Met nadruk willen we erop wijzen dat de hierboven vermelde regels alleen van toepassing zijn op de wedstrijd die in Alkmaar op 19 maart wordt gehouden. Teams die aan andere regiofinales deelnemen en teams die in juni op het landelijke Techniek Toernooi in Arnhem aan De spannende schaduw meedoen dienen zich strikt aan de regels en randvoorwaarden van de lesbrief te houden.

woensdag 21 januari 2015

Spiegeltje, spiegeltje aan de wand


(voor bij de Kijken om een hoekje)

In sprookjes of spannende boeken komen soms bijzondere spiegels voor. De pratende spiegel van de boze koningin in Sneeuwwitje of de Tweewegspiegel bij Harry Potter waarmee je als in een soort Skype-gesprek kunt communiceren met iemand anders.

Er is ook veel bijgeloof over spiegels. De Romeingen geloofden al dat als je een spiegel breekt je zeven jaar ongeluk zult hebben. Ze geloofden dat als je in de spiegel kijkt je ziel ziet. Als die spiegel dan breekt, dan breekt dus ook de ziel. Kennelijk kost het zeven jaar om die ziel weer te lijmen. Oftewel, het duurt lang voordat je een nare gebeurtenis hebt verwerkt.

Stroom, spanning en weerstand


(Voor bij het Energieke lampje)

Zoals beloofd een bericht over Stroom, spanning en weerstand.

We beginnen weer bij de batterij met z'n min-pool en plus-pool. Dat is een bron van elektronen die als elektrische stroom op weg kunnen gaan als de juiste weg wordt aangelegd tussen min-pool en de plus-pool. Hoe meer elektronen tegelijk op weg gaan hoe groter de elektrische stroom. Stroom wordt gemeten in Ampere (afgekort A). 

Zolang er geen weg voor de elektronen is aangelegd, blijven die lekker zitten waar ze zitten: veel aan de min-pool, weinig aan de plus-pool. Het verschil tussen het aantal elektronen noemen we de elektrische spanning. Hoe groter het verschil, hoe hoger de spanning.Spanning wordt gemeten in Volts (afgekort V). Een platte knoopcel batterij heeft vaak een spanning van 3V. Een stopcontact levert 230 V.

Het materiaal van de weg tussen de min-pool en de plus-pool van de batterij bepaalt hoeveel moeite de elektronen zullen hebben om er overheen te stromen. Die moeite is de elektrische weerstand van dat materiaal. Die wordt gemeten in Ohms (en afgekort met de griekse letter omega  Ω). Hoe lager de weerstand van een materiaal hoe beter het materiaal de elektronen 'geleid' langs de weg. De meeste metalen zoals koper en ijzer zijn goede 'geleiders'. Hout heeft bijvoorbeeld zo'n hoge weerstand dat er geen enkele elektron doorheen kan lopen. Hout is daarom een goede isolator,

Stroom, spanning en weerstand hebben veel met elkaar te maken. Hoe hoger de weerstand van een stroomdraad, des te moeilijker het wordt voor de elektronen om er doorheen te bewegen en dus wordt de spanning tussen de uiteinden van die stroomdraad staat vanzelf hoger. Hoe meer elektronen tegelijk door de draad willen stromen, des te moeilijker het voor ieder elektron wordt om erlangs te komen, dus wordt ook de spanning die over de draad staat hoger.

Florian Sterl legt het goed uit op de website van Science Space: 
http://www.sciencespace.nl/article/view.do?supportId=4260
http://www.sciencespace.nl/article/view.do?supportId=4261

Hoe stroom, spanning en weerstand met elkaar samenhangen wordt beschreven door de wet van Ohm. Georg Ohm was een Duitse natuurkundige die rond 1800 leefde en werkte in Munchen.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Georg_Ohm



De Jury van TT-NH 2015


De jury van het Techniek Toernooi Noord-Holland 2015 bestaat uit hoogleraren en docenten uit Noord-Holland:

Prof. Dr. Hans Akkermans (Koedijk), Vrije Universiteit Amsterdam
Prof. Dr. Hein de Baar (Bergen NH), Rijksuniversiteit Groningen en NIOZ Texel
Prof. Dr. Rob Boom (Oudorp), Technische Universiteit Delft
Prof. Dr. Bart Bijnen (Bergen NH), Vrije Universiteit Amsterdam
Prof. Dr. Bob van Eijk (Castricum), Universiteit Twente en Nikhef Amsterdam
Prof. Dr. Lex Kaper (Krommenie), Vrije Universiteit Amsterdam
Prof. Dr. Els Koffeman (Diemen), Universiteit van Amsterdam en Nikhef Amsterdam
Prof. Dr. Paul Kooijman (Naarden), Universiteit van Amsterdam en Nikhef Amsterdam
Dr. Anneke de Leeuw (Zaandam), Natuurkundedocent St Michael College, Zaandam
Prof. Dr. Pieter Vijn (Schoorl), Nijenrode Business University Breukelen



Led-lampjes in Afrika verlengen de dag






(voor bij het Energieke lampje)

In Nederland realiseren we ons miscchien niet altijd hoe belangrijk lampen en verlichting in ons leven is. Als het donker wordt doen we een lamp aan om toch te kunnen lezen of ons huiswerk te maken. Met verlichting in winkels of bij marktkraampjes kunnen we ook 'savonds nog steeds spullen kopen en verkopen. Met de verlichting langs het voetbalveld kunnen we 'savonds nog steeds voetballen. Straatverlichting maakt makkelijker om ook nog in het donker te fietsen of auto te rijden.

Dat kan allemaal omdat we overal in Nederland elektriciteit hebben om veel lampen waar we maar willen te laten branden.

Vergelijk dat nu eens met Afrika. Omdat veel Afrikaanse landen dicht bij de evenaar liggen, is het daar elke dag in ieder seizoen al om een uur of 6 'savonds pikkedonker. Omdat er in veel dorpen en stadjes geen elektriciteit is, is het moeilijk om na zonsondergang zonder licht nog veel te doen. Probeer maar eens te voetballen als je alleen wat gaslampjes hebt om bij te lichten.

Met zonnepanelen en led-lampjes kan in Afrika de 'dag' verlengd worden. Energie opwekken uit zonlicht gaat prima in Afrika. Led-lampjes zijn energiezuinig en daarom kunnen ze lang met een batterij doen. Je hebt dan geen elektriciteitsnet nodig.

Philips is actief in Afrika met hun 'Light community centers'. Het is reclame, maar onderstaande YouTube filmpjes laten goed zien wat een led-lampje en een zonnepaneeltje kan betekenen als je geen elektriciteitsnet hebt.

https://www.youtube.com/watch?v=IlRHRx7rXk0
https://www.youtube.com/watch?v=eA-eofijkyE
https://www.youtube.com/watch?v=2P-eSeAbT0U&list=UUUHAXNkl2-wG5fBb3gzgCwA

Een liter licht



Een 'liter licht'. Dit kwamen we tegen op YouTube.
Het gaat niet over licht maken met water, maar wel over licht van een led in een pet-fles.
Leuk toch?

maandag 12 januari 2015

Vraag en antwoord over de uitdagingen


Op de website van het Techniek Toernooi is een vraag-en-antwoord pagina geopend. 
Hier kun je vragen over de opdrachten stellen.
Uiteraard kun je die ook stellen via de facebookpagina van het Techniek Toernooi Noord-Holland of via email: techniektoernooi.nh-at-gmail.com (vervang wel even '-at-' door een @ )

Een van de eerste vragen op de website ging over het gebruik van water bij de de opdracht 'Het energieke lampje' voor groep 7-8.  De bedoeling van de opdracht is om met behulp van het water in de PET-flessen voldoende energie op te wekken om het led-lampje ten minste een halve minuut licht te laten geven.

Dat kan op verschillende manieren.

In de lesbrief wordt vaak geschreven over het stromen van het water uit de PET-flessen. Het is echter geen eis dat het water stroomt.
Daarnaast wordt gesproken over een waterkrachtcentrale en energieomzettingen van de zwaartekrachtsenergie van het water in de PET flessen naar elektrische energie Maar je mag de elektrische energie ook op een andere manier opwekken met het water.

Laat de kinderen experimenteren en zelf bepalen welke manier van elektriciteit opwekken met het water uit de PET-flessen ze het meeste aanspreekt om de opdracht uit te voeren. Ze moeten hun keuze wel kunnen uitleggen tijdens het toernooi.